De Research Award 2022 van het Universiteitsfonds Wageningen (UFW) is uitgereikt aan Ernst-Jan Eggers, PhD-student bij het Laboratorium voor Plantenveredeling en onderzoeker bij Solynta. Hij won de prijs voor zijn onderzoek naar het Sli-gen bij de veredeling van diploïde aardappel, een gen dat verantwoordelijk is voor de mogelijkheid van de plant om zichzelf te bestuiven. Zijn onderzoek werd in 2021 in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications met de titel: “Neofunctionalisation of the Sli gene leads to self-compatibility and facilitates precision breeding in potato”.

Dankzij Eggers is nu bekend hoe het Sli-gen in diploïde aardappels precies tot uiting komt. Door de aanwezigheid van het Sli-gen in diploïde aardappels kan een plantenveredelaar door herhaalde zelfbestuivingen een inteeltlijn maken en kan deze kruisen met andere inteeltlijnen die andere goede eigenschappen hebben. Hierdoor ontstaat een hybride ras, dat bijvoorbeeld resistent is tegen droogte of bepaalde ziekten, of dat een hoge voedingswaarde bevat. Zo’n hybride ras kan dan op de markt gebracht worden in één van de vele aardappelteeltgebieden in de wereld.

De prijsuitreiking vond plaats tijdens het symposium voorafgaand aan de 104^e Dies Natalis van Wageningen University & Research (WUR) op 9 maart. Voorzitter van de jury Rumyana Karlova, assistant professor bij het Laboratorium voor Plant Fysiologie, reikte de prijs uit. Eggers kreeg een certificaat, samen met een replica van het beeld 'De Wageningse Boom' en een geldbedrag van €2.500.

De Research Award 2021 van het Universiteitsfonds Wageningen (UFW) is tijdens de 103e Dies Natalis uitgereikt aan dr. Irene Sánchez-Andrea, assistent-professor bij het Laboratorium van Microbiologie aan Wageningen University & Research (WUR). Ze won de prijs voor haar onderzoek naar een nieuw mechanisme (pathway) in microben dat CO2 vastlegt. Zij publiceerde daarover in 2020 in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

De prijzenceremonie werd uitgezonden tijdens de Dies Natalis, die dit jaar tevens geheel online was. Sánchez-Andrea kreeg een certificaat, samen met een replica van het beeld 'De Wageningse Boom' en een geldbedrag van €2.500,-.

Door een driejarige samenwerking met UC Berkeley en het Max Planck Institute is het Sánchez-Andrea gelukt om een 7^e mechanisme, of pathway, voor CO₂-fixatie aan te tonen. Wereldwijd waren slechts 6 pathways bekend die CO₂ vastleggen in planten en micro-organismen. Sinds de jaren tachtig hebben diverse onderzoeksgroepen geprobeerd aan te tonen dat er een 7^e pathway bestond, zonder succes.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Praktische toepassingen

Bij onderzoek naar de bacterie D. desulfuricans vond Sánchez-Andrea dat deze bacterie inderdaad CO₂ kan vastleggen, maar dat dit niet gebeurt via een van de eerder bekende pathways. Door een computeranalyse van biologische data wist zij te laten zien dat hier een nieuw mechanisme van CO₂ vastlegging aan te pas kwam, namelijk via de formatie van formiaat en glycine. Dit zijn niet-organische bronnen van koolstof. Deze ontdekking beschreef  Sánchez-Andrea in het artikel: “The reductive glycine pathway allows autotrophic growth of Desulfovibrio desulfuricans”.

Deze nieuwe ontdekking is niet alleen bijzonder voor de wetenschap; ook voor praktische toepassingen blijkt hij erg interessant. Het is een van de meest energie-efficiënte mechanismen om CO₂ vast te leggen, wat goed ingezet zou kunnen worden om CO₂ om te zetten in hernieuwbare chemicaliën en brandstoffen.

Foto: Guy Ackermans

Juryrapport

De jury noemde het onderzoek van Sánchez-Andres een tekstboekveranderende ontdekking: “Het onderzoek baant de weg voor toegepast onderzoek waarin deze manier van CO₂-fixatie kan worden gebruikt voor de productie van biomassa of de aanmaak van hernieuwbare chemicaliën en biobrandstoffen. Dit is een geweldig voorbeeld van nieuwsgierigheid en hypothesis-gedreven fundamenteel onderzoek met grote potentie voor toepassingen.”

Ook bewondert de jury haar gedrevenheid om een multidisciplinaire samenwerking binnen en buiten de universiteit op te zetten om haar onderzoeksvragen te beantwoorden.

Juryleden voor de uitreiking van 2020 waren: prof.dr.ir. Alfons Oude Lansink, voorzitter van de jury; dr. Daan Swarts, winnaar van de Research Award 2015; prof. dr. Erik van der Linden, prof. dr. Aarti Gupta, dr. Folkert Boersma, dr. Charlotte Gommers en dr. ir. Sonja de Vries.

Lees het volledige artikel hier.

De Research Award 2020 van het Universiteitsfonds Wageningen (UFW) gaat naar dr. Jorge C. Navarro-Muñoz, voormalig postdoc-onderzoeker aan Wageningen University & Research (WUR).

Zijn artikel, waaraan verschillende promovendi en masterstudenten van de Wageningse Bioinformatics Group hebben bijgedragen, is gepubliceerd in Nature Chemical Biology en haalde zelfs de cover van het tijdschrift in januari 2020. Dr. Marnix Medema, die de kandidaat nomineerde en tevens co-auteur is van het artikel, nam de prijs voor Jorge in ontvangst: een certificaat, een replica van het beeld 'De Wageningse Boom' en een geldbedrag van €2.500,-.

In het onderzoek hebben verschillende studenten en onderzoekers van de leerstoelgroep Bioinformatica van WUR een manier gevonden waarop wetenschappers vanaf nu veel sneller naar nieuwe antibiotica kunnen zoeken. Daarbij maken zij gebruik van BiG-SCAPE, een open-source computerprogramma dat door Jorge Navarro-Muñoz is ontwikkeld. Hiermee is biosynthetische diversiteit op grote schaal te onderzoeken, doordat duizenden genomen tegelijk, in plaats van een enkel genoom van een antibiotica-producerend organisme, geanalyseerd en in kaart gebracht kan worden. Zo speelde de nieuw ontwikkelde methodologie een rol bij de ontdekking van een microbieel gencluster dat essentieel is bij het onderdrukken van plantpathogenen. Kennis van de diversiteit aan chemische structuren is essentieel voor de ontwikkeling van bijvoorbeeld geneesmiddelen tegen kanker, en om te begrijpen hoe micro-organismen en planten interacties aangaan met hun omgeving. De nieuw ontwikkelde software is daarvoor snel, nauwkeurig en breed toepasbaar.

Juryrapport

De jury was vol lof over de publicatie. “De toepasbaarheid van het onderzoek is erg hoog en schaalbaar. Bovendien is de wetenschappelijke impact groot. Dat blijkt wel uit het feit dat zijn toepassing nu al door veel andere wetenschappers gebruikt wordt. Het werkt goed”. De jury verwacht dat het werk een hoeksteen zal vormen voor experimenteel werk waarbij data een centrale rol spelen.

Voor jonge wetenschappers

Het University Fund Wageningen reikt jaarlijks de Research Award uit aan jonge wetenschappers (jonger dan 40 jaar) die in het kalenderjaar voorafgaand aan het uitreikingsjaar een uitstekend en origineel wetenschappelijk artikel hebben gepubliceerd. Juryleden voor de uitreiking van 2020 waren: Prof.dr. Erik van der Linden, voorzitter van de jury; prof.dr. Bas Zwaan; prof.dr.ir. Alfons Oude Lansink; dr. Daan Swarts, winnaar van de Research Award 2015; Sumanth Mutte MSc, één van de winnaars van de Research Award 2019.

Lees het volledige artikel:

A computational framework to explore large-scale biosynthetic diversity in Nature Chemical Biology, 16, pages 60–68 (2020)

Lees het nieuwsartikel hier.

De Onderzoeksprijs 2019 van het University Fund Wageningen (UFW) gaat naar Sumanth K. Mutte, MSc en Dr. Hirotaka Kato, beide wetenschappers aan de Leerstoelgroep Biochemie van Wageningen University & Research, onder leiding van Prof. Dolf Weijers. In hun gezamenlijke artikel, gepubliceerd in eLife, onderzoeken de wetenschappers een nieuw onderzoeksterrein binnen de plantbiologie: evolutionaire biochemie. Beide wetenschappers ontvingen een certificaat, een replica van het beeld 'De Wageningse Boom' en samen een geldbedrag van €2.500,-.

Voor hun onderzoek in het Biochemielab van Wageningen University & Research werkten Sumanth Mutte en Hirotaka Kato samen als twee specialisten met verschillende expertises. Terwijl Sumanth Mutte gebruikmaakte van zijn expertise in de bio-informatica, voerde Hirotaka Kato het onderzoek uit als experimenteel bioloog. ‘Zeer effectief en innovatief’, aldus de jury. Sumanth ontwierp in zijn eentje een slimme bio-informaticastrategie om reactieproteïnen van het planthormoon auxine uit meer dan duizend plantensoorten te identificeren, waaronder veel algen en vroege landplanten. Zo lukte het hem om de ‘geboorteplaats‘ van auxinereacties in de vroegste landplanten te identificeren, meer dan 450 miljoen jaar geleden, en kon hij de stappen in de evolutie die het systeem complex maakten reconstrueren.

_{Sumanth Mutte neemt de prijs tijdens de ceremonie in ontvangst. © SpreadtheWURd}

Juryrapport

De jury was vol lof over de publicatie. ‘Dit artikel geeft antwoorden op een prangende vraag in de plantenbiologie, en biedt hierdoor niet alleen mogelijkheden voor nieuwe onderzoekslijnen, zowel toegepast als fundamenteel, met betrekking tot de auxine-biologie, maar zal tevens soortgelijke benaderingen gerelateerd aan hormoonregulering stimuleren, alsmede de opwekking van biodiversiteit in andere organismen. Dit artikel biedt dus een uitstekend voorbeeld van de hoogwaardigheid van het onderzoek.’ De jury concludeert: ‘Een verdiende winnaar van de Onderzoeksprijs van het University Fund Wageningen.’

Voor jonge wetenschappers

Het University Fund Wageningen reikt de Onderzoeksprijs uit aan jonge wetenschappers (jonger dan 40 jaar) die in het kalenderjaar voorafgaand aan het uitreikingsjaar een uitstekend en origineel wetenschappelijk artikel hebben gepubliceerd. Juryleden voor de uitreiking van 2019 waren: Prof. Bas Zwaan, Hoogleraar en Directeur van de Onderzoeksschool Production Ecology & Resource Conservation; Prof. Johan van Leeuwen, Hoogleraar in de Experimentele Zoölogie en Directeur van de Onderzoekschool Wageningen Instituut voor Dierwetenschappen; Prof. Karin Schroen, Persoonlijk Hoogleraar Agrotechnologie en Voedingswetenschappen en Daan Swarts, PhD, Universitair Docent bij het Biochemielaboratorium en winnaar van de Onderzoeksprijs 2015.

Wetenschappelijke publicatie

Origin and evolution of the nuclear auxin response system, Sumanth K. Mutte, MSc, Dr. Hirotaka Kato (eLife (open-access journal), 27 maart 2018.

Bron: Persbericht WUR 2 september 2019

Jury

• prof.dr. Bas Zwaan, Professor en Directeur Graduate School Production Ecology & Resource Conservation

• prof.dr.ir. Johan van Leeuwen, Hoogleraar Experimentele Zoölogie en Directeur Wageningen Institute of Animal Sciences

• prof.dr.ir. Karin Schroen, Persoonlijk hoogleraar Agrotechnologie en Voedingswetenschappen

• Daan Swarts PhD, Assistant profesor Laboratory of Biochemistry and former winner Research Award 2015

De Research Award 2018 van het Universiteitsfonds Wageningen (UFW) is toegekend aan Carolina Levis en haar Amazone onderzoek.

De Onderzoeksprijs 2018 van het University Fund Wageningen (UFW) gaat naar Carolina Levis, onderzoeker bij Bosecologie en Bosbeheer van Wageningen University & Research. Zij ontvangt de prijs voor het leiden van een interdisciplinair onderzoeksteam van archeologen en ecologen die leidde tot een toonaangevende Science-publicatie. Carolina Levis ontving een certificaat, een replica van het beeld ‘De Wageningse Boom’ en een geldprijs van €2500 tijdens het symposium ‘What is Life’ van het 100 years WUR-jubileumprogramma op 12 maart.

Het onderzoeksteam van Carolina Levis toonde aan dat in het Amazonebekken boomsoorten die de inheemse bevolking al vóór de komst van Columbus benutte, een herkenbare rol spelen in de samenstelling van het hedendaagse bos. Dit is een onderwerp van hevig debat. Het team legde archeologische gegevens van bewoning in het Amazonegebied op de data van de verspreiding van 85 boomsoorten, die in het pre-Columbiaanse tijdperk reeds gedomesticeerd waren. Zij toonden aan dat gedomesticeerde boomsoorten vijf keer meer oververtegenwoordigd zijn dan niet door de mens geselecteerde soorten. Nabij archeologische nederzettingen komen deze oude kweekvormen meer voor dan ver van deze sites. De onderzoeker concluderen dat de structuur van het ‘ongerepte’ Amazonewoud voor een deel een lange invloed kent van menselijke bewoning.

Het team van Carolina Levis publiceerde de bevindingen in het gezaghebbende tijdschrift Science (2017). Daar is zij eerste auteur van het artikel met meer dan 150 co-auteurs.

Jong leiderschap

De jury roemt het leiderschap van de jonge onderzoeker (30), haar motivatie en creativiteit. Haar onderzoek is een mooi voorbeeld van het jubileumthema van de 100 jarige universiteit: Wisdom and Wonder.

Het Universiteits Fonds Wageningen reikt de Onderzoeksprijs uit aan een jonge onderzoeker van WUR ( jonger dan 40 jaar), die een uitstekend en origineel wetenschappelijk artikel publiceerde in het kalender jaar voorafgaand aan de uitreiking. In de jury 2018 namen zitting: Rector magnificus prof. Arthur Mol, Dr. Martin N. Mwangi, Winnaar Onderzoeksprijs 2017, prof. Imke de Boer, Hoogleraar Dierlijke Productiesystemen en prof. Richard Visser, hoogleraar Plant Breeding en Dean of Science.

Klik hier voor het judicium.

Klik hier voor de publicatie.

De Research Award 2017 van het Universiteitsfonds Wageningen (UFW) is toegekend aan de voedingswetenschapper dr. Martin N. Mwangi.

De prijs is hem uitgereikt tijdens de viering van de 99e verjaardag van Wageningen University & Research (WUR) op 9 maart 2017. Hij kreeg de prijs voor zijn opzienbarende wetenschappelijke publicatie over het verrijken met ijzer van maaltijden voor zwangere Keniaanse vrouwen, dat leidt tot een hoger geboortegewicht van het kind en zo tot een betere start van het jonge leven. Martin Mwangi ontving prijzenbedrag van € 2500 en een kleine replica van het beeld ‘De Wageningse Boom’.

Martin N. Mwangi (1980) voerde zijn baanbrekende onderzoek uit bij de Leerstoelgroep Celbiologie en Immunologie van Wageningen University & Research. In zijn winnende artikel, gepubliceerd in 2015 in Journal of the American Medical Association (JAMA), gaat hij in op zijn oorspronkelijke onderzoek om te bezien of ijzertoediening invloed heeft op het infectierisico door de Plasmodium-parasiet, de veroorzaker van malaria. Daarin vond hij geen effect. Maar wel een interessant bijeffect. Het geboortegewicht van kinderen van moeders die ijzer kregen toegediend blijkt beduidend hoger, namelijk 150 gram (3200 versus 3050 gram voor moeders die placebo kregen). Aan het onderzoek deden 470 zwangere vrouwen mee.

Mwangi toonde ook aan dat toediening van ijzer via het voedsel aan de zwangere vrouw leidt tot een verhoogde opslag van ijzer bij de foetus waardoor het kind na de geboorte een betere start maakt en ijzertekorten pas later optreden. IJzertekorten veroorzaken onder meer bloedarmoede. Tijdens de zwangerschap kan dat een ernstig gezondheidsprobleem worden. Bloedarmoede tijdens de zwangerschap komt in 80 % van alle landen in de wereld voor, in Afrika treft het 57 % van de zwangere vrouwen. De onderzoeksresultaten reiken verder dan de Keniaanse situatie. Wereldwijd worden jaarlijks 20 miljoen kinderen geboren waarbij het geboortegewicht laag is. IJzertoediening kan op meerdere plaatsen een optie zijn om het geboortegewicht te verhogen.

Mwangi studeerde in Kenia cum laude af aan de Maseno University. In 2009 ontving hij zijn Master-diploma Voeding en Gezondheid in Wageningen, waar hij in 2014 promoveerde. Hij is nu post-doc onderzoeker bij de afdeling Humane Voeding waar hij in samenwerking met het Laboratorium voor Entomologie onderzoek verricht naar de opname van ijzer en zink vanuit eetbare insecten als optie om het voedingspatroon van Keniaanse kinderen te verrijken.

De Research Award van UFW wordt toegekend aan een Wageningse onderzoeker onder de 40 voor zijn of haar originele en vooraanstaande wetenschappelijke publicatie. De jury beoordeelt daarvan onder meer de creativiteit, breedte van de studie en de complexiteit, naast het belang ervan voor de wetenschap en voor de praktijk. De jury had ook veel waardering voor artikelen van twee andere genomineerden, Peter Bourke en Prarthana Mohanraju.

Publicatie:
Effect of Daily Antenatal Iron Supplementation on Plasmodium Infection in Kenyan Women A Randomized Clinical Trial. Mwangi, MN; Roth, JM; Smit, MR; Trijsburg, L; Mwangi, AM; Demir, AY; Wielders, JPM; Mens, PF; Verweij, JJ; Cox, SE; Prentice, AM; Brouwer, ID; Savelkoul, HFJ; Andang'o, PEA; Verhoef, H. Jama-Journal Of The American Medical Association, 2015 Sep 8, Vol.314(10), pp.1009-1020.

Bron: persbericht WUR 9 maart, 2017

Op de foto ziet u de prijswinnaar van 2017 Martin Mwangi PhD. De Onderzoeksprijs is overhandigd door Imke de Boer op 7 maart 2017.

Jury

Microbioloog Daan Swarts heeft de Onderzoeksprijs 2015, voor de beste wetenschappelijke publicatie van een Wageningse onderzoeker, ontvangen. De prijs bestaat uit een oorkonde, een beeld en een cheque van 2500 euro.

Daan Swarts MSc is als postdoc medewerker verbonden aan het Laboratorium voor Microbiologie van WUR. Hij krijgt de prijs voor zijn publicatie “DNA-guided DNA interference by a prokaryotic Argonaute” die vorig jaar verscheen in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature.

In dit artikel, waarvan hij eerste auteur is, doet hij verslag van de spectaculaire ontdekking van een afweersysteem bij micro-organismen die kunnen worden gezien als de evolutionaire voorlopers van het bekende RNA interference (RNAi) systeem van eukaryoten. Zijn onderzoek opent geheel nieuwe wegen naar gerichte aanpassing van DNA, van bacteriën en schimmels, tot plantaardige en humane cellen. Met zijn promotor, prof. John van der Oost heeft hij twee patenten op zijn naam staan voor deze vinding.

• Nature article: DNA-guided DNA interference by a prokaryotic Argonaute

De jury zegt vooral onder de indruk te zijn door de unieke vinding van Swarts en de mogelijke impact daarvan op het verdere genetisch en biotechnologisch onderzoek. Zij noemt de publicatie van Swarts c.s. een doorbraak. Het onderzoek kan leiden, aldus de jury, tot nieuwe kansen om erfelijke ziekten bij de mens te genezen. 

Veni-beurs 2018
In 2018 is Daan Swarts wederom beloond voor zijn kwaliteiten als onderzoeker. Met zijn onderzoek naar de ontwikkeling van nieuwe genetische tools uit het bacterieel immuunsysteem 'Argonaute' is hij één van de negen Wageningse winnaars. Klik hier voor meer informatie over het onderzoek en de Veni-beurs voor jonge onderzoekers.

Jury

De jury bestond uit:

• Prof. dr. Martin Kropff, Rector Magnificus
• Prof.dr.ir. Johan van Arendonk, Dean of Science
• Prof.dr.ir. Arthur Mol, directeur Wageningen Shool of Social Sciences
• Dr. ir. Stan Brouns, winnaar Onderzoeksprijs 2012

Leden van de jury die betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van een artikel zijn uitgesloten van de beoordeling van het betreffende artikel om een onafhankelijke beoordeling te garanderen.

Judicium Stan Brouns

The paper of Stan Brouns concerns nothing less than the discovery of a major immune system of bacteria; A major mechanism of these microbes to survive.

It is shown that microbes have a region in their genome that is composed of specific repetitive sequences and in between these repeats viral sequences did occur. This genetic information of the bacterium was used as small RNAs, containing these viral sequence and with a very specific length, did occur. This by itself was intriguing as it reminded of the RNA interference mechanism that had previously been discovered in eukaryotes. Important studies that had led to the Nobel Prize and an honoree doctorate at Wageningen University & Research for David Baulcomb. So you might say the studies in bacteria are just an extension of what we already knew from eukaryotes. However this is not the case. Especially the work of Stan Brouns revealed the fantastic biological beauty of the prokaryotic immune system. He identified the enzyme that could cleave out the small RNA containing the viral sequence and most importantly he showed that it is used in a defense against the virus. In other words he discovered that microbes create an immune system by integrating small fragments of the viral genome in a specific place , called CRISPS, in their own genome. This region now serves as a memory of previous attacks, like our own immune system, but it can also be transferred to the daughter cells.

So a  paper in which a beautiful biological system is discovered. A discovery with a high impact for applications (as is illustrated by the patent)  This by itself is a sufficient justification for the award. However to judge a paper it is good to ask the question ; and what is next? Is this a paper that paves the way for new research ? This paper has been and is a corner stone for a major expansion at an international level of the CRISPS research.

It is also worth mentioning how this research started just 2 years before this publication in 2006. As a post doc in John van de Oost’s group, it is Stan who takes the decision to initiate a new research line on CRISPS Showing a very good sense for area’s that can lead to major novel discoveries. It is sense for intriguing novel biology, combined with excellent experimental skills that led to the seminal publication. A publication that during the last couple of years has been shown to be the fundament of a major new research line.  

Prijswinnaar

Eervolle vermelding

Nationaal en internationaal belang van waterzuivering
Rozendal heeft gewerkt aan de technologie voor een derde generatie van afvalwaterzuivering installaties. Mede door de inzet van de afdeling Milieutechnologie van Wageningen University & Research zijn in de laatste decennia nieuwe vormen van afvalwaterzuivering tot stand gekomen. Waterzuivering is van groot nationaal en internationaal belang. De eerste generatie afvalwaterzuivering maakte gebruik van zuurstof, leverde schoon water maar ook veel actief slib als bijproduct op. De tweede generatie afvalwaterzuivering, met name bekend geworden door Gatze Lettinga en medewerkers, werkte op het principe van anaerobe waterzuivering waarbij schoon water en veel minder actief slib dan met de eerste generatie afvalwaterzuivering werd verkregen. Rozendals onderzoek heeft een aanzet tot de derde generatie afvalwaterzuiveringsinstallaties gegeven. Bij deze derde
generatie afvalwaterzuivering wordt niet alleen schoon water geproduceerd maar ook is er bijna geen actief slib meer en, misschien wel het meest belangrijke, deze installatie kan bijdragen aan de te ontwikkelen waterstofeconomie. Verkennende studies laten zien dat tot 20% (!) van de Nederlandse energiebehoefte gedekt kan worden met deze nieuwe technologie. Belangrijk voordeel hierbij is dat er geen concurrentie is met voedselproductie zoals bij andere biobrandstoffen (biodiesel, bioethanol) vaak wel het geval is. De derde generatie afvalwaterzuivering heeft de grote potentie om zich te ontwikkelen tot een duurzame waterstof bron, zonder milieu belastende bijwerkingen.

Het onderzoek van Rozendal is ingebed in het Technologische Top Instituut Water, waar met name Wageningen University & Research en de Technische Universiteit Twente en recent ook de Technische Universiteit Delft samenwerken met vele bedrijven voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën op het gebied van duurzaam water.